Vzw Midrashram werd opgericht als een vereniging zonder winstoogmerk naar Belgisch recht. De naam geeft aan van waar de inspiratie komt, wat de inhoudelijke richting is en het na te streven doel.
De inspiratie vindt haar oorsprong in het levenswerk van de Nederlandse generalist Henri Van Praag (1916-1988).
Op theologisch en wereldbeschouwelijk vlak ijverde hij enerzijds als jood die de vervolging in de Tweede Wereldoorlog van nabij meemaakte, voor begrip, dialoog en wederzijdse verrijking tussen verschillende culturen. Hij ijverde daarbij in het bijzonder voor dialoog en wederzijdse verrijking tussen het jodendom en het christendom, door het aanzetten tot studie van en verdieping in deze tradities, hetgeen hij aanduidde als ‘lernen’. Hij deed dit o.m. door het mede initiëren van het (joods-christelijke) leerhuis. ‘Leerhuis’ is de door Jacob Soetendorp bedachte Nederlandse vertaling voor het Hebreeuwse ‘beth ha midrash’.
Anderzijds ijverde hij als generalist met een bijzondere interesse voor de andere wereldbeschouwelijke codes of wereldbeschouwingen, in het bijzonder de wetenschap en de Indiase, Chinees-Japanse en sjamanistische code, voor de studie en de verdieping in deze tradities, o.m. door het opzetten van een Nederlandse ‘School for Oriental Studies’ en het opzetten van een vernieuwende, experimentele universiteit, de International University of Lugano. Een belangrijke bijdrage vanuit het contact met de oosterse tradities was de nadruk op de noodzaak van de eigen persoonlijke ervaring en exploratie van de innerlijke wereld binnen het kader van een persoonlijke spirituele praktijk onder leiding van een leraar of binnen een bepaalde traditie. De oosterse pendant van het leerhuis is de ‘ashram’.
Vanuit het hem in het bijzonder kenmerkende ‘eenheidsdenken’ dat Van Praag eigen was en dat hij aan zijn leerlingen trachtte over te dragen, en vanuit het in hem diep gewortelde streven naar de best mogelijke wereld, waarin God en spiritualiteit hun juiste plaats innemen naast de wetenschap (in zeer ruime zin opgevat), zag hij het als een opdracht voor de komende generaties te werken aan het bij elkander brengen van de traditie van het leerhuis (beth ha midrash) en de ashram, vandaar ‘midr(ash)ram’, als het geestelijke en spirituele tegengewicht tegen een te enge, reducerende, materialistische wetenschap die het huidige wereldbeeld dreigt te overheersen.
De verdere en ruimere theoretische onderbouwing van het concept en de praktische realisatie van ‘een midrashram’ is één van de doelstellingen van de vzw midrashram.